انواع مختلفی از سلول های بنیادی وجود دارد که می توان آن ها را به ۳ دسته اصلی طبقه بندی کرد.

الف) سلول های بنیادی جنینی: این سلول ها تنها در مراحل اولیه تکامل در بدن جنین وجود دارند.

ب) سلول های بنیادی پیکری با بزرگسالان: این سلول ها که تحت عنوان سلول های اختصاصی بافت نیز خوانده می شوند در بافت های مختلف بدن انسان بالغ و خون بندناف نوزاد تازه متولد شده وجود دارند.

ج) سلول های بنیادی تحریک شده با توانایی متعدد: این سلول ها که به وسیله روش هایی در محیط آزمایشگاه تولید می شوند دارای ویژگی های سلول های بنیادی جنینی هستند با این تفاوت که به جای جنین، می توان آن ها را از سلول های تمایز یافته مانند سلول های پوست تولید کرد.

در حال حاضر تنها استفاده از سلول‌های بنیادی بزرگسالان و سلول‌های بنیادی خون بند ناف مجوز استفاده در را دارند.

وقتی که ما زخمی یا بیمار می شویم، سلول هایمان هم صدمه میبینند یا از بین میروند. زمانی که این اتفاق میافتد، سلول های بنیادی فعال می شوند . سلول های بنیادی مسئول تعمیر کردن بافت های صدمه دیده و جایگزین کردن سلول هایی که بطورنرمال از بین می روند، هستند. اینگونه است که سلول های بنیادی ما را سلامت نگاه داشته و باعث جلوگیری از پیری زودرس ما می شوند. سلول های بنیادی مثل ارتش پزشکان میکروسکوپی ما هستند.

به دلیل این که سلول های بنیادی طبیعتا کارشان جایگزین کردن سلول های بیمار و کهنه بوسیله سلول های جدید است، دانشمندان این نظریه را در فکر می پرورانند که از سلول های بنیادی برای درمان بیماران با بیماری های گوناگون استفاده کنند. عقیده بر این است که با دادن سلول های بنیادی و یا سلول های تغییر یافته و منشعب شده از سلول های بنیادی به فرد بیمار بتوانند از قدرت ذاتی بهبود بخشی و التیام بخشی سلول های بنیادی استفاده کرده و سلامت شخص بیمار را به وی بازگردانند. برای مثال اگر یک مریض دچار حمله قلبی شده است با دادن پیوند سلول های بنیادی به عنوان درمان به فرد بیمار، هدف ما این است که سلول های پیوند زده شده قلب آسیب دیده را ترمیم کند. سلول های بنیادی بیمار توانایی محدودی در ترمیم صدمات و جراحات دارند. اگر دوباره به مثال قلب برگردیم، سلول های بنیادی خود قلب قادر به ترمیم قلب صدمه دیده نیستند، اما پیوند میلیون ها سلول بنیادی بسیار موثرتر در درمان است. بنابراین با انجام پیوند سلول های بنیادی به بیماران، ما موجب تقویت قدرت ترمیم بدن بیشتر از آنچه که خود بدن بتواند به طورذاتی با سلول های بنیادی خود بر بیماری فائق آید، موجب ترمیم بافت صدمه دیده می شویم.

از آنجایی که تعداد سلول‌های بنیادی در اغلب بافت‌ها بسیار محدود بوده و معمولا صدمات وارد شده به سلول ها در بدن بیمار زیاد می باشد، به تعداد زیادی از سلول‌های بنیادی نیاز است. بنابراین در برخی از روش‌های درمانی لازم است که تعداد سلول‌های بنیادی با استفاده از روش‌های کشت زیاد شده و سپس مورد استفاده قرار گیرند. ‌به عنوان مثال در بیماری‌های استخوان و غضروفی سلول بنیادی مورد استفاده عبارت است از سلول بنیادی مزانشیمی که تعداد آن در نمونه‌های مغز استخوان تنها یک سلول در چند هزار و یا صدهزار سلول است و لازم است که سلول‌ها قبل از پیوند تکثیر یابند.

اولین سلول درمانی حدود ۸۰ سال قبل انجام شد. در سال ۱۹۳۱ یک پزشک سوئیسی به نام دکتر نایهانس از پیوند بافت جنین گاو برای درمان بیماری که طی جراحی تیروئید اشتباها غده پاراتیروئید خود را از دست داده بود استفاده کرد.
در سال ۱۹۵۹ اولین پیوند مغز استخوان انجام شد که البته موفقیت آمیز نبود. اما اولین پیوند موفق مغز استخوان در سال ۱۹۶۹‌ انجام شد. در سال ۱۹۷۰ از سلول های بنیادی حاشیه قرنیه در پیوند قرنیه استفاده شد و در سال ۱۹۷۹ سلول های بنیادی برای درمان آرتروز مفصلی بکار گرفته شدند. بر اساس آمار موجود، طی ۱۵ سال گذشته ۳۰ میلیون سلول درمانی در دنیا انجام شده است و تاکنون ۱۹ فرآورده سلول درمانی و ژن درمانی تاییدیه FDA آمریکا را دریافت نموده اند. در حوزه پوست ۳ مورد، ارتوپدی، چشم و سرطان‌ پروستات هرکدام یک مورد تایید شده و سایر فرآورده ها مربوط به سرطان‌خون است.

اولین پیوند مغز استخوان در سال ۱۳۶۹ توسط دکتر قوام زاده برای درمان سرطان خون انجام شد و تا کنون بیش از ۸۰۰۰ پیوند در ایران انجام شده است‌.  اما اولین تزریق سلول های بنیادی برای درمان بیماری های غیر خونی در سال ۱۳۸۳ توسط محققین پژوهشگاه رویان و برای ترمیم ضایعات قلبی ناشی ازسکته انجام شد. در سال ۱۳۸۴ محققین پژوهشگاه رویان از سلول‌های بنیادی برای ترمیم ضایعات قرنیه چشم استفاده کردند و در سال ۱۳۸۷ تحقیقات در زمینه سلول درمانی برای بیماران ویتیلیگو (لک و پیس) آغاز شد.

در حال حاضر تحقیقات برای درمان بیش از ۴۰ بیماری مختلف در حوزه های پوست، ارتوپدی، قلب، مغز و اعصاب، کلیه، چشم و تولید مثل و زنان در پژوهشگاه رویان مراحل کارآزمایی بالینی را می گذراند.

در حال حاضر بیش از ۲۷۰۰۰ طرح تحقیقاتی بالینی در حوزه سلول درمانی در دنیا انجام می شود که بیشترین آن در امریکا و سپس اروپا و چین انجام می شود و در خاورمیانه ۹۳۱ مطالعه ثبت شده که حدود ۱۰۰ مورد آن مربوط به ایران است.

با توجه به مطالعات صورت گرفته ، جهت استخراج سلول عموما از بافت هایی از بدن استفاده می شود که سلول های موجود در آن توانایی باز سازی ضایعه عضو را داشته باشد. طی بررسی های انجام گرفته بیشترین بافت هایی که جهت نمونه گیری از آنها استفاده می شود، پوست، مغز استخوان، خون محیطی و چربی بدن است که میزان سلول های موجود در آنها برای درمان ضایعات پوستی، ارتوپدی و یا بیماری های قلبی کاربرد زیادی دارد.

بر اساس مطالعات صورت گرفته، سلول های فرد بیمار پس از آماده سازی به صورت سلول های معلق در محلول می باشند که تحت شرایط استریل تولید شده اند و بر اساس نوع ضایعه و محل آن طی فرآیند تزریقی، به مکان مناسب در بدن انتقال داده میشوند. این فرآیند در مشکلات پوستی به صورت تزریق زیر پوستی در محل ضایعه، در بیمار آرتروز به صورت تزریق در زانو و در بیماری های قلبی با استفاده از روش آنژیوکت به داخل قلب انجام می شود.

بر اساس مطالعات صورت گرفته، نشانه های بهبودی پس از تزریق سلول ها از ۳ ماه به آرامی آغاز میشود و تا یک سال افزایش می یابد تا میزان بهبودی به حداکثر مقدار خود برسد و این میزان اثربخشی در بیماری ویتیلیگو به صورت بلند مدت و در بیماری های پوستی و آرتروز زانو تا ۳ الی ۵ سال باقی خواهد ماند.

هرچند هیچ روشی ۱۰۰% بی خطر محسوب نمی شود ولی تاکنون هیچ عارضه خاصی از این درمان ها گزارش نشده است. و با توجه به اینکه سلول های بدست آمده از خود بیمار است اثرات رد پیوند و یا مشکلات ایمنی ایجاد نخواهد کرد.

در حال حاضر این روش تنها در مراکزی که مجوز انجام این کار را دارد و پزشکان متخصصی که آموزش های لازم را دیده اند قابل انجام است. جهت بررسی لیست مراکز طرف همکار با شرکت سل تک فارمد به بخش تماس با ما مراجعه فرمائید.

پلاکت ها اجسام کوچکی هستند که از قطعه قطعه شدن سیتوپلاسم سلولهای بزرگی به نام مگاکاریوسیت در مغز استخوان حاصل می شوند و به هیچ رده سلولی دیگری تمایز نمی یابند. پلاکت ها از این لحاظ که فاقد هسته هستند، جزء تشکیلات غیرسلولی به حساب می آیند و سلول نامیده نمی شوند. بنابراین سلول بنیادی نیز محسوب نمی شوند. پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) فرآورده ای بیولوژیک حاوی پلاکت خونی است که در ترمیم زخمهای مزمن، جوانسازی و یا آرتروز مفصلی استفاده می شود. تفاوت زیادی بین سلول درمانی و PRP وجود دارد چرا که پلاکت نیمه عمری حدود ۷ تا ۱۰ روز در خون دارد که پس از تزریق نیمه عمر آن بسیار کاهش می یابد. پلاکتها تنها می توانند بطور موقت با ترشح فاکتورهای رشد سلولهای موجود در ناحیه آسیب دیده را تحریک نمایند و اثر طولانی مدت ندارند.